Column Bas Kok | Café’s aan de dijk
Ik las dat het historische café Kadoelen definitief verdwijnt. De kroeg die eeuwenlang zat op de plek waar de Buiksloterdijk overgaat in de Landsmeerderdijk. Dit café nabij de Kadoelerbreek werd al in 1631 genoemd. Anderhalve eeuw heette het De Groene Ridder, naar het schip van de eerste eigenaar. De gasten waren buurtbewoners, schippers en handelsreizigers onderweg naar Amsterdam. In de negentiende eeuw werkte Amsterdam hier aan grote projecten zoals het graven van het Noordzeekanaal en het droogleggen van de Buiksloterham. Een plek om even te zitten was welkom.
Tot een jaar of vijf terug bestond het onder de naam café Kadoelen. Het gesloopte pand zou worden herbouwd inclusief horecabestemming. Maar het stadsdeelbestuur en de projectontwikkelaar lukte het niet een uitbater te vinden, meldde het bericht. Nu worden het woonhuizen.
Zoals op veel plekken op de Noordse dijken wordt potentiële levendigheid – winkel, ambachtelijke werkplaats, horeca – omgezet naar de reeds alom aanwezige woonbestemming. Noord is de afgelopen halve eeuw van ongeveer 70 duizend naar 110 duizend inwoners gegroeid, maar op de historische dijken zakt de reuring juist in. Winkeltjes en werkplaatsen vertrokken er al sinds de jaren zestig. De laatste decennia verdwenen de – toch al niet talrijke – etablissementen. Op de dijk van Schellingwoude hadden we ooit De Kieviet en later Tijser. Op de Nieuwendammerdijk is op de plek van Het Snorretje weliswaar een café teruggekomen, maar dat is beperkt open. Goddank is ’t Sluisje enkele jaren geleden gered.
Aan de Buiksloterdijk zat ooit Café Noord-Holland (anno 1907) en op de hoek bij het kippebruggetje zat jongerencentrum Dijk 270. Een jaar of tien geleden werd dat een gezellig eetcafé. Perfecte locatie, want aan de terraskant langs het kanaal had het geen buren. Helaas, het pand werd duur verkocht als woonhuis. Horecabestemming eraf, weg gezelligheid. De Landsmeerderdijk en Oostzanerdijk hadden behalve café Kadoelen ook nog eetcafé Pinas. Je raadt het al: pandje gesloopt, horecabestemming eraf, luxe dijkwoning erin.
Inmiddels is de tien kilometer Waterlandse zeedijk binnen de ring Noord bijna horeca-loos. Terwijl het inwonertal van Noord met een derde toenam, is het aantal horecagelegenheden op de dijk ongeveer gehalveerd. Een onwenselijke ontwikkeling. De dijken snijden Noord precies door midden en zijn altijd de kransslagader van het stadsgewest boven het IJ geweest. Ons antieke stadscentrum – maar dan langgerekt. Dat houten hart begint nu een soort chique en steriel brinkdorp te worden.
Natuurlijk, de dijken van Noord hoeven geen Volendam te worden – maar dit is het andere uiterste. De Waterlandse zeedijk is samen met de IJ-oever de parel van Amsterdam-Noord. Waar we onze noordelijke IJ-oever de laatste jaren openstelden voor alle inwoners en bezoekers van de stad, maken we van onze dijken een soort privégebied. Ik snap dat we geen luidruchtige horeca willen loslaten op die prachtige dijken, maar we hoeven ons kroonjuweel niet te verstoppen. Laten we een verstandig horecaplan opstellen voor de dijken van Noord. Op menig stukje dijk kunnen we een gezellige maar niet overlast gevende plek creëren waar je koffie kunt drinken en iets kunt eten met een drankje erbij.
Laten we met café Kadoelen alsnog op zoek gaan naar een uitbater. En goed nieuws: Café Noord-Holland aan de Buiksloterdijk is te huur. Ik zeg: horecabestemming eróp!
